Бо қарори Ҳукумати
Ҷумҳурии Тоҷикистон
аз 22 ноябри соли 2025,
№ 638тасдиқ шудааст
Тартиби истифодаи дастгоҳҳои назоратӣ-хазинавӣ
1.МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ
1. Тартиби истифодаи дастгоҳҳои назоратӣ-хазинавӣ (минбаъд - Тартиби мазкур) қоидаҳои истифодаи дастгоҳҳои назоратӣ-хазинавӣ дар реҷаи вақти воқеӣ (онлайн), хазинаи виртуалӣ бо модули фискалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибиро аз ҷониби шахсони ҳуқуқӣ ва соҳибкорони инфиродӣ (минбаъд - субъектҳои хоҷагидор), ки ҳисоббаробаркуниҳои пулиро бо аҳолӣ анҷом медиҳанд, муайян менамояд.
2. Дар Тартиби мазкур мафҳумҳои асосии зерин истифода карда мешаванд:
- аломати фискалӣ - маҷмуи аломатҳои нодир, ки бо истифодаи модули фискалӣ дар натиҷаи табдили криптографии маълумоти фискалӣ тибқи стандартҳои тасдиқшуда ҷамъ оварда мешавад;
- барномаи баҳисобгирии муҳосибии субъекти хоҷагидор (минбаъд – барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ) – барномаи баҳисобгирии электроние, ки аз тарафи Оператор таҳия гардида, ба Феҳристи давлатӣ ворид карда шудааст ва табодули маълумотро оид ба таҳвили мол, кор ва хизматрасонӣ тавассути оператори маълумоти фискалӣ ба Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (минбаъд – Кумитаи андоз) бе имкони тағйир додани маълумот ва ҳаматарафа маҳдудкунандаи дастрасии истифодабарандагони барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ба рамзҳо ва ҳар воситаҳои дигаре, ки имкони тағйир додани маълумоти табодулшавандаро фароҳам меорад;
- дастгоҳи назоратӣ-хазинавӣ (минбаъд - ДНХ) – дастгоҳҳои электронии дорои хотираи фискалӣ ва таҷҳизоти интиқоли маълумот, ки маълумоти фискалиро дар бораи ҳисоббаробаркуниҳо бо маблағи нақд, кортҳои пардохти бонкӣ ва дигар воситаҳои электронии пардохтӣ ҳангоми фурӯши мол (иҷрои кор ва хизматрасонӣ), дар хотираи худ сабт ва нигоҳ дошта, интиқоли мустақими онро тавассути оператори маълумоти фискалӣ дар реҷаи вақти воқеӣ ба мақомоти андоз таъмин ва маълумоти фискалиро чоп менамоянд;
- коркарди маълумоти фискалӣ - маҷмуи амалиётҳои оператори маълумоти фискалӣ, ки ҷамъоварӣ, сабт кардан, ба низом даровардан, нигоҳдории бетағйир, истихроҷ, истифода, таъмини Кумитаи андоз ба дастрасӣ ба маълумоти фискалӣ иборат аст, ба истиснои тағйир додан, маҳдудкунӣ, нест ё нобуд кардани онҳо;
- маркази хизматрасонии техникӣ (минбаъд - МХТ) – оператори маълумоти фискалӣ, ки тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ба хизматрасонии доимии ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ машғул мебошад;
- модули фискалӣ - таъминоти барномавии махсуси ҳифзшудаи бо муҳлати маҳдудгардидаи истифода аз ҷониби оператори маълумоти фискалӣ таҳияшуда, таҷҳизоти махсуси физикӣ, ки ҳамчун хотираи фискалӣ бидуни истифодаи тавоноии ҳисоббарорӣ ва таъминоти барномавии таҷҳизоти пайвастшуда фаъолият дошта, ҳифзи криптографии маълумоти фискалиро тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ дар асоси стандартҳои дахлдор таъмин менамояд;
- низоми иттилоотии оператори маълумоти фискалӣ (минбаъд – низоми иттилоотии оператор) - барномаи махсуси компютерие, ки аз ҷониби оператори маълумоти фискалӣ барои бақайдгирӣ ва пешбурди баҳисобгирии ДНХ, хазинаи виртуалӣ, барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ва МХТ таҳия карда шудааст;
- маълумоти фискалӣ - маълумот дар бораи ҳисоббаробаркуниҳо ва субъектҳои хоҷагидор, ки ҳисоббаробаркуниро анҷом медиҳанд, ДНХ, хазинаи виртуалӣ, барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ё дигар маълумоте, ки оператори маълумоти фискалӣ барои истифода дар ҳисоббаробаркуниҳо омода намудааст;
- оператори маълумоти фискалӣ (минбаъд - оператор) Ҷамъияти дорои масъулияташ маҳдуди «Технология Групп» (РМА 020055564), ки корҳоро доир ба қабули мустақилона ва доимӣ, коркард, ҳифзи криптографӣ ва нигоҳдории маълумоти фискалии дар реҷаи вақти воқеӣ ба даст овардашуда, анҷом медиҳад;
- рақами истеҳсолкунанда - маҷмуи нодири рамзҳои аз ҷониби истеҳсолкунандагони ДНХ модулҳои фискалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ гузошташуда;
- рамзи молӣ - рақами нодири мол дар асоси низоми байналмилалии логистикии GS1 ва дигар низомоти иттилоотӣ;
- расиди хазинавӣ (минбаъд - расид) - ҳуҷҷати аввалияи баҳисобгирии муҳосибӣ дар шакли электронӣ ва (ё) чопӣ, ки бо истифода аз таҷҳизотҳои назоратии хазинавӣ дар вақти ҳисоббаробаркунӣ байни субъекти хоҷагидор ва харидор (мизоҷ) таҳия ва пешниҳод карда шудааст, далели анҷом додани ҳисоббаробаркунӣ ҳангоми фурӯши мол (иҷрои кор ва хизматрасонӣ) буда, риояи талаботи истифодаи ДНХ ва ё хазинаи виртуалиро тасдиқ мекунад;
- феҳристи давлатии ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ (минбаъд – феҳристи давлатӣ) - маҷмуи иттилооти доимо таҷдидшаванда дар бораи моделҳои ДНХ, барномаҳои хазинаҳои виртуалӣ ва барномаҳои баҳисобгирии муҳосибӣ, ки бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ба феҳристи давлатӣ ворид карда шудаанд;
- хазинаи виртуалӣ – таъминоти барномавӣ ё маҷмуи он, ки аз ҷониби оператор таҳия гардида, ба феҳристи давлатӣ ворид карда шуда, дорои маълумот дар бораи ҳисоббаробаркуниҳои нақдӣ ва ғайринақдӣ бо истеъмолкунандагон дар нуқтаҳои савдои чакана (кор ва хизматрасонӣ) буда, имкони ба модули фискалӣ пайваст шуданро дорад, ҳуҷҷатҳои фискалӣ тартиб медиҳад ва нигоҳ медорад, интиқоли маълумот ва ҳуҷҷатҳои фискалиро дар реҷаи вақти воқеӣ тавассути оператор ба мақомоти андоз анҷом медиҳад, маълумоти фискалиро чоп мекунад ва ё онро дар шакли электронӣ интиқол медиҳад. Хазинаи виртуалӣ метавонад дар намуди хазинаи виртуалии абрӣ бошад. Хазинаи виртуалии абрӣ ба модули фискалӣ пайваст буда, ҳуҷҷати фискалиро омода намуда, интиқоли маълумотро дар бораи ҳисоббаробаркуниҳои фосилавии анҷомдодаи субъектҳои хоҷагидор бо истеъмолкунандагон дар реҷаи вақти воқеӣ тавассути оператор ба мақомоти андоз, субъектҳои хоҷагидор ва истеъмолкунандагон таъмин менамояд;
- ҳуҷҷати ҳисобаш қатъӣ – ҳуҷҷати аввалияи баҳисобгирии ба расиди хазинавӣ баробаркардашуда, ки дар шакли электронӣ таҳия ва (ё) бо истифода аз низоми автоматикунонидашудаи барои шаклҳои ҳисоботи қатъӣ ҳангоми ҳисоббаробаркунӣ байни истифодабаранда ва муштарӣ барои хизматрасонӣ истифода шуда, ки дорои маълумот дар бораи ҳисоббаробаркунӣ, далели анҷом додани он ва талаботи қонунгузорӣ оид ба истифодаи ДНХ мутобиқ мебошад;
- Z-ҳисобот - шакли ҳисоботи ҳаррӯза (ҳисобот дар бораи барҳамдиҳӣ ва ҳисобот дар бораи анҷоми басти корӣ).
3. Дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон танҳо истифода бурдани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ бо модули фискалӣ иҷозат дода мешавад, ки ба феҳристи давлатӣ ворид карда шудаанд. Истифодаи ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, ки ба феҳристи давлатӣ ворид карда нашудаанд ва дорои сертификати мутобиқати соҳаи амнияти иттилоотӣ намебошанд, манъ аст.
4. Субъектҳои хоҷагидор ҳангоми истифодабарӣ аз ДНХ ё хазинаи виртуалӣ барои қабули пардохтҳои ғайринақдии мол (кор ва хизматрасонӣ) ҳуқуқ доранд аз воситаҳои электронии пардохтии ташкилотҳои қарзии молиявии дигар истифода баранд.
5. Ҳангоми истифодаи ДНХ ё хазинаи виртуалӣ, ки дар он имкони пардохт намудан бо кортҳои пардохтии бонкӣ ё дигар воситаҳои электронии пардохтӣ мавҷуд мебошад, ташкили ҳисоббаробаркуниҳо тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузории бонкӣ ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии Бонки миллии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.
6. Муқаррароти Тартиби мазкур ба ҳисоббаробаркуниҳои пулии шахсони зерин татбиқ намегардад:
- андозсупорандагон оид ба хизматрасонӣ ба аҳолӣ бо додани ҳуҷҷатҳое, ки ба ҳуҷҷатҳои ҳисоботи қатъӣ баробаранд, аз ҷумла расидҳо, билетҳо, талонҳо, тамғаҳои пардохти почтавӣ ва дигар ҳуҷҷатҳое, ки шакли онҳоро Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ намудааст;
- аз ҷониби шахсони воқеӣ ҳангоми фурӯши маҳсулоти кишоварзӣ аз қитъаҳои замини наздиҳавлигӣ;
- супорандагони андози ягона барои истеҳсолкунандагони маҳсулоти кишоварзӣ.
7. Тартиби ба амал баровардани хизматрасонӣ ба аҳолӣ бо додани ҳуҷҷате, ки ба ҳуҷҷатҳои ҳисоботи қатъӣ баробаранд, аз тарафи Кумитаи андоз дар якҷоягӣ бо Оператор муқаррар карда мешавад.
8. Қисми асосӣ (заминавӣ)-и барномавии ДНХ ва хазинаи виртуалӣ, ки тибқи супориши Кумитаи андоз аз ҷониби оператор таҳия шудааст, якҷо бо ДНХ ба субъектҳои хоҷагидор ройгон дода мешаванд. Барнома имконияти қабули маълумот оид ба мол, ташаккули расид, ҳамгироӣ бо модули фискалӣ, интиқоли расид ба оператор ба тариқи реҷаи вақти воқеӣ, ташаккули Z-ҳисобот, кор дар реҷаи вақти ғайривоқеӣ, пешбурди номгӯйи мол, миқдор, нарх, арзиши умумӣ, маблағи андозҳои ғайримустақим, тартиб додани ҳисоботи умумӣ ва дигар имкониятҳоро фароҳам месозад.
9. Оператор бо мақсади маҳдуд намудани тағйир додани иттилоот ҳангоми интиқоли маълумот ба ДНХ ё хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ бевосита ё бо ҷалби субъектҳои алоҳидаи хоҷагидор барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ барои таҳвили мол, кор ва хизматрасониро бе мудохила кардан ба фаъолияти субъектҳои хоҷагидор, аз ҷумла баҳисобгирии электронии дохилӣ таҳия карда, дар истифодаи ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ дар якҷоягӣ бо мақомоти андоз насб менамояд.
10. Расидҳои дар шакли электронӣ дар реҷаи воқеӣ гирифташуда ба расиди ДНХ ва ё хазинаи виртуалӣ баробар дониста мешавад, агар маълумоти фискалӣ дар чунин расид бо маълумоти ба низоми иттилоотии оператор дар шакли электронӣ фиристодашуда якхела бошад.
11. Расиди ДНХ ва хазинаи виртуалӣ бояд маълумоти зеринро дар бар гирад:
- рақами расид;
- рақами истеҳсолкунандаи ДНХ ё рақами силсилавии хазинаи виртуалӣ;
- номи субъекти хоҷагидор-қабулкунандаи пардохт, рақами мушаххаси андозсупоранда, рақами ягонаи мушаххас (РМА/РЯМ) ва (ё) рамзҳои сабабҳои баҳисобгирӣ (РСБ);
- суроғае, ки дар он ҳисоббаробаркунӣ анҷом дода мешавад (ҳангоми иҷрои хизматрасонии дастраскунӣ, суроғаи ҳуқуқии субъекти хоҷагидор);
- номи маҳсулот, иҷрои кор ва хизматрасонӣ;
- рамзи тамғагузории маҳсулот;
- миқдори мол, иҷрои кор ва хизматрасонӣ;
- нарх (арзиш)-и мол, иҷрои кор ва хизматрасонӣ;
- меъёри андоз вобаста ба низоми фаъолияти андозсупоранда;
- маблағи андоз аз арзиши иловашуда, маблағи низоми содакардашудаи андозбандӣ барои мол, иҷрои кор ё хизматрасонӣ;
- шакли пардохт - нақдӣ ё ғайринақдӣ ё ҳар ду шакл;
- маблағи умумии пардохт;
- сана ва вақти пардохт;
- рақами ягонаи модули фискалӣ;
- аломати фискалӣ;
- QR-рамз, ки на кам аз 30x30 мм буда, барои санҷиши ҳақиқӣ будани расид аст.
12. Ҳангоми пардохти арзиши мол, кор ва хизматрасониҳо, ки тавассути терминал амалӣ карда мешаванд, ба истиснои ДНХ ё хазинаи виртуалӣ, ки дар он имконияти пардохт намудан бо кортҳои пардохтии бонкӣ ё воситаҳои дигари электронии пардохтӣ мавҷуд мебошад, ба харидорон (мизоҷон) бояд дар расиди ДНХ ё хазинаи виртуалӣ маълумоти расиди терминал ҷойгир карда шавад.
13. Маълумот дар расидҳои ДНХ ва хазинаҳои виртуалӣ барои харидорон (мизоҷон) ҳангоми таҳвили мол (кор ва хизматрасонӣ) бояд бо ранги сиёҳ ва дар коғази сафеди махсус чоп шуда, васегии расид бояд на камтар аз 55 миллиметр ва баландии ҳарфҳо (аломатҳо) бояд на камтар аз 2 миллиметр бошад.
2.ТАРТИБИ ХИЗМАТРАСОНИИ ДНХ, ПЕШБУРДИ ХАЗИНАҲОИ ВИРТУАЛӢ ВА БАРНОМАИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБӢ
14. Субъектҳои хоҷагидор вобаста ба соҳа ва хусусияти фаъолияти худ ҳуқуқ доранд ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибии дорои сертификати мутобиқати соҳаи амнияти иттилоотиро, ки ба феҳристи давлатӣ ворид карда шудаанд, дар фаъолияти худ истифода намоянд.
15. Субъектҳои хоҷагидорие, ки дар фаъолияти худ барномаҳои электронии баҳисобгирии дохилиро истифода менамоянд, уҳдадор мебошанд, ки бо барномаи баҳисобгирии муҳосибии аз ҷониби Оператор таҳияшуда ва дар феҳристи давлатӣ қарордошта ҳамгироиро таъмин намоянд.
16. Хизматрасонии кафолатнок ва муттасилаи ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ дар асоси шартномаи миёни оператор (МХТ) ва субъектҳои хоҷагидор басташуда сурат мегирад.
17. Аз ҷониби оператор ба субъекти хоҷагидор ДНХ-и дар ҳолати корӣ қарордошта хазинаи виртуалӣ, ки дар онҳо модули фискалӣ насб шудааст ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, тибқи боби 3 Тартиби мазкур пешниҳод карда мешавад.
18. Кумитаи андоз дар асоси хулосаи Комиссия доир ба мутобиқ будан ва (ё) набудани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, ки Оператор аъзои бевоситаи он аст, феҳристи давлатиро пеш мебарад.
19. Барои ба феҳристи давлатӣ ворид кардани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ иштирок ва овози ҳамаи аъзои Комиссия доир ба мутобиқ будан ва (ё) набудани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ҳатмӣ мебошад.
20. Субъектҳои хоҷагидор барои гузоштани дархост ва азназаргузаронии амалиётҳои анҷомдодаи худ тавассути ДНХ ва ё хазинаи виртуалӣ, инчунин мукотибаи электронӣ бо операторро тавассути «Ҳуҷраи шахсии истифодабарандаи ДНХ» ба роҳ мемонанд.
3.ТАРТИБИ БАҚАЙДГИРӢ ВА АЗНАВБАҚАЙДГИРИИ ДНХ ХАЗИНАИ ВИРТУАЛӢ ВА БАРНОМАИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБӢ
21. Барои ба қайд гирифтан ё аз нав ба қайд гирифтани ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, субъекти хоҷагидор бояд то оғози ҳисоббаробаркунӣ бо аҳолӣ аризаро тибқи замимаи 1 ба Тартиби мазкур ба оператор дар шакли хаттӣ ё электронӣ тариқи суроғаи расмии оператор: www.ofd.tj пешниҳод намояд.
22. Ба аризаи субъекти хоҷагидор ҳуҷҷатҳои дахлдор тибқи тартиби муқарраршуда замима карда мешавад.
23. Оператор маълумоти аз ҷониби субъектҳои хоҷагидор пешниҳодшударо омӯхта, дар давоми 4 соати корӣ аз лаҳзаи гирифтани онҳо ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибиро дар низоми иттилоотии оператор ба қайд мегирад. Бақайдгирии мазкур эътибори бақайдгирии ДНХ ё хазинаи виртуалиро дар мақомоти андози маҳалли фаъолияти субъекти хоҷагидор дорад.
24. Барои бақайдгирии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ маблағ ситонида намешавад.
25. Бақайдгирии давлатии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ дар ҳолатҳои зерин рад карда мешавад:
- ҳангоми аз ҷониби субъектҳои хоҷагидор пурра пешниҳод накардани маълумот ва ҳуҷҷатҳои дар Тартиби мазкур пешбинишуда, ки барои бақайдгирии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ заруранд;
- ҳангоми мавҷудияти номутобиқатӣ дар маълумоти пешниҳоднамудаи субъекти хоҷагидор.
26. Дар ҳолати рад намудани бақайдгирии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ оператор на дертар аз як рӯзи корӣ ба мақомоти андоз ва субъекти хоҷагидор огоҳинома бо зикри сабабҳои рад шуданро мефиристад.
27. Субъектҳои хоҷагидор ҳуқуқ доранд аз амал (ё беамалӣ)-и шахсони масъули оператор ба мақомоти андоз, инчунин оид ба огоҳиномаи онҳо ҷиҳати рад намудани бақайдгирии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ шикоят намоянд.
28. Субъектҳои хоҷагидор ҳангоми тағйир ёфтани суроға ва маҳалли амалигардонии фаъолияти ДНХ, инчунин гузаштани муҳлати истифодаи модули фискалӣ бояд дар муҳлати на дертар аз 1 рӯзи корӣ ба оператор бо роҳи ташрифи бевосита ё тариқи электронӣ ҷиҳати иваз намудани маълумот оид ба ДНХ бо замимаи нусхаи ҳуҷҷатҳое, ки мавҷудияти суроғаи нави ДНХ-ро тасдиқ мекунанд, ариза тибқи замимаи 1 ба Тартиби мазкур пешниҳод намоянд. Муҳлати азнавбақайдгирӣ дар чунин ҳолатҳо аз 4 соат зиёд буда наметавонад.
29. Ҳангоми нобуд ё гум шудани ДНХ ва ё ғайриимкон шудани истифода (корношоямӣ)-и ДНХ ва ё хазинаи виртуалӣ, субъекти хоҷагидор дар муддати на дертар аз як рӯзи корӣ тариқи электронӣ ё хаттӣ дар ин бора ба мақомоти андоз ва оператор хабар дода, дар бораи нобуд ва гум шудани ДНХ дар рӯзномаи ҷумҳуриявӣ эълони дахлдорро нашр мекунад. Дар ҳолатҳои мазкур оператор (МХТ) дар давоми 4 соат субъекти хоҷагидорро бояд бо ДНХ ё хазинаи виртуалӣ таъмин намояд.
30. Барои азнавбақайдгирӣ субъекти хоҷагидор бояд ДНХ-ро ба оператор пешниҳод намояд.
4. ТАРТИБИ АЗ ҚАЙД БАРОВАРДАНИ ДНХ Ё ХАЗИНАИ ВИРТУАЛӢ ВА БАРНОМАИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБӢ
31. Ҳангоми барҳамдиҳии субъекти хоҷагидор, гум ё нобуд шудани ДНХ, гузариш аз як низом ба низоми андозбандии дигар ё ҳолатҳои дигар аз қайд баровардани ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, аз ҷониби субъекти хоҷагидор ба оператор ариза тибқи замимаи 3 ба Тартиби мазкур пешниҳод карда мешавад. Дар сурати нобуд ё корношоям шудани ДНХ дар натиҷаи офатҳои табиӣ субъекти хоҷагидор масъулият надорад.
32. ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ баъди пурра аз тарафи субъекти хоҷагидор иҷро гардидани талаботи шартнома бо Оператор дар асоси муроҷиати хаттӣ ва ё электронии субъекти хоҷагидор тавассути суроғаи расмии Системаи иттилоотии андоз ба суроғаи расмии оператор www.ofd.tj сурат мегирад.
33. Дар хусуси аз қайд баровардани ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ба низоми иттилоотии оператор маълумоти дахлдор ворид карда мешавад.
34. Барои азқайдбарорӣ, ба истиснои ҳолатҳои гум ё нобуд шудани ДНХ субъекти хоҷагидор бояд ДНХ-ро ба оператор супорад.
5. ТАРТИБИ АЗ ҶОНИБИ СУБЪЕКТҲОИ ХОҶАГИДОР ИСТИФОДА ГАРДИДАНИ ДНХ Ё ХАЗИНАИ ВИРТУАЛӢ ВА БАРНОМАИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБӢ
35. Субъекти хоҷагидорӣ уҳдадор аст, ки барои истифодаи ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ шахси масъулро вобаста карда, онро уҳдадор намояд, ки ҳамарӯза қабл аз оғози фаъолият ҳолати техникӣ ва коршоямии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибиро аз назар гузаронад ва истифоданамоии доимии онро дар вақти фаъолият таъмин намояд.
36. Ҳама гуна муомилоти пулӣ ҳангоми фурӯши мол (кор ва хизматрасонӣ) дар ҳудуди Ҷумҳурии Тоҷикистон бо пули нақд, кортҳои пардохти бонкӣ ва дигар воситаҳои электронии пардохтӣ бо истифодаи ҳатмии ДНХ ва (ё) хазинаи виртуалӣ анҷом дода шуда, субъектҳои хоҷагидор бояд ба харидор оид ба тасдиқи гирифтани маблағ расиди ДНХ ё хазинаи виртуалиро пешниҳод намоянд.
37. Дар сурати мавҷуд набудани имконияти техникии интиқоли маълумот дар реҷаи вақти воқеӣ ба оператор ва мақомоти андоз ҳангоми истифодаи ДНХ ё хазинаи виртуалӣ, аз ҷумла ҳангоми муваққатан кандашавии алоқа дар шабакаи интернет, барои хариди анҷомдодашуда, расидҳо ба харидор (мизоҷ) метавонад тариқи реҷаи вақти ғайривоқеӣ пешниҳод карда шавад. Интиқоли маълумот ба оператор бояд дар муддати 24 соат пас аз ташаккули расиди аввал тариқи реҷаи вақти ғайривоқеӣ амалӣ карда шавад.
38. Субъекти хоҷагидор барои дар ҳолати корӣ нигоҳ доштани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, таъмини пайвастшавӣ ба алоқаи мобилӣ ва (ё) интернет, ба истиснои мушкилоти техникӣ, ки дар раванди кор бо провайдерҳои интернет ё оператори мобилӣ ба миён меоянд ва аз субъекти хоҷагидор вобастагӣ надоранд, масъул аст. Дар сурати гум кардан ё қасдан корношоям сохтани ДНХ субъекти хоҷагидор уҳдадор аст барои дар шакли асл барқарор кардани он арзишашро ба Оператор пардохт намояд.
6. ТАРТИБИ БАРГАРДОНИДАНИ МАБЛАҒИ БА ДНХ Ё ХАЗИНАИ ВИРТУАЛӢ ВОРИДШУДА
39. Ҳангоми истифодабарии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ аз ҷониби субъекти хоҷагидор иштибоҳан ворид намудани маблағи таҳвили мол (иҷрои кор ва хизматрасонӣ), аз харидор (мизоҷ) баргардонидани мол ва ё бо сабабҳои гуногун баргардонидани маблағ ба харидорон (мизоҷон), барои вобаста ба ҳолатҳои мазкур даровардани ислоҳот ба расидҳои қаблан ба хотираи ДНХ воридшуда субъекти хоҷагидор уҳдадор аст, ки дар ҳамон сана ва давраи ҳисоботӣ амалиёти баргардонидани маблағро дар ДНХ иҷро карда, баъдан бо додани расиди дигар, маблағи аслии таҳвили мол (иҷрои кор ва хизматрасонӣ)-ро ворид намояд.
40. Ислоҳи маблағҳои иштибоҳан (нодуруст) воридшуда ба хотираи ДНХ ва ё хазинави виртуалӣ дар ҳолатҳои зерин иҷозат дода мешавад:
- ба ҷойи маблағи аслии таҳвили мол, иҷрои кор ва хизматрасонӣ маблағи иштибоҳ (нодуруст) ворид карда шуда бошад (бо пешниҳоди расиди аслии саҳван воридшуда ва расиди бозгашт);
- номутобиқатии шумора ва номгӯйи мол, кор ва хизматрасонӣ нисбат ба маблағи дар расиди ДНХ ва ё хазинаи виртуалӣ чопшуда.
41. Дар ҳолати зарурати баргардонидани маблағ субъекти хоҷагидор уҳдадор аст маблағро ба харидор (мизоҷ) дар асоси расиди ДНХ ва ё хазинаи виртуалӣ баргардонад.
42. Ҳангоми аз харидор баргардонидани мол борхат тартиб дода мешавад. Борхат дар ду нусха тартиб дода мешавад, ки яке аз онҳо дар ҳисоботи молӣ дӯхта шуда, нусхаи дуюм ба харидор супорида мешавад ва дар баргардонидани маблағ барои моли пасбаргардонидашуда асос ба ҳисоб меравад.
43. Маблағ аз хазинаи субъекти хоҷагидор тариқи гирифтани он аз суратҳисоб дар давоми на зиёда аз як рӯзи корӣ дар асоси дархости харидор (мизоҷ) ба таври ғайринақдӣ ба кортҳои пардохти бонкӣ ва дигар воситаҳои электронии пардохтӣ баргардонида мешавад.
44. Барои аз хазинаи субъекти хоҷагидор баргардонидани маблағ ордери хароҷоти хазинавӣ тартиб дода мешавад, ки дар он ҳатман насаб, ном ва номи падари харидор (мизоҷ) қайд карда мешавад.
45. Ҳангоми пурра ё қисман баргардонидани мол, даромад аз фурӯши мол бо дар назар доштани маблағи ба харидорон баргардонидашуда, ислоҳ карда мешавад. Ислоҳи даромадҳо дар ҳамон давраи андозӣ анҷом дода мешавад, ки маблағ дар ҳамон давра пардохта мешавад.
46. Тартиби баргардонидан ва ислоҳи маблағҳои ба хотираи дастгоҳҳои назоратӣ-хазинавӣ ва хазинаҳои виртуалӣ сабтшударо дар низоми иттилоотӣ мақомоти андоз якҷо бо Оператор муайян менамояд.
7. НАЗОРАТИ ИСТИФОДАИ ДНХ Ё ХАЗИНАИ ВИРТУАЛӢ
47. Назорати таъмини риояи қонунгузорӣ оид ба дуруст истифода намудани ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ҳангоми баҳисобгирии маблағҳо дар ҳисоббаробаркуниҳои пулии мол (кор ва хизматрасонӣ) бо аҳолӣ аз ҷониби мақомоти андоз мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон амалӣ карда мешавад.
48. Назорати истифодаи ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ бо роҳҳои зерин амалӣ карда мешавад:
- бо тартиби хариди назоратӣ, санҷишҳои амалиётӣ ва муоинаи хронометражӣ;
- қиёскунии расидҳои қаблии бо ДНХ ё хазинаҳои виртуалӣ таҳияшуда бо маълумоти фискалие, ки тавассути оператор ба Кумитаи андоз ирсол карда шудаанд;
- тариқи низоми иттилоотии оператор назорат намудани истифодаи ДНХ дар реҷаи вақти воқеӣ ва дар ин замина ба таври хаттӣ ва ё электронӣ огоҳ намудани субъекти хоҷагидор вобаста ба истифода накардани ДНХ ва ё дигар камбудиҳои ошкоршуда;
- ба ташхис пешниҳод намудани ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ҷиҳати муайян намудани ба талаботи техникӣ ҷавобгӯ будани он.
49. Мақомоти андоз ҳуқуқ доранд ҳангоми тибқи санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунанда гузаронидани назорат ва санҷиши истифодаи дурусти ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ кормандони оператор (МХТ)-ро ба сифати мутахассис (мушовирон)-и техникӣ ҷалб намоянд.
50. Дар ҳолати ба талаботи техникӣ мутобиқ набудани ДНХ, инчунин корношоямии барномаи компютерӣ ва ба вуҷуд омадани шубҳаи асоснок оид ба истифодаи ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, аз ҷониби шахсони мансабдори дар маҳалли фаъолият қарордоштаи мақомоти андоз тибқи замимаи 4 ба Тартиби мазкур санад тартиб дода шуда, ҳамзамон ДНХ ё таҷҳизоти таъминоти барномавии хазинаи виртуалӣ барои ташхис гирифта мешавад. Дар ин ҳолат, фарқ миёни маълумоти фискалии ДНХ ё хазинаи виртуалӣ ва нишондиҳандаҳои фискалии аз ҷониби оператор ба мақоми андоз ирсол кардашуда муайян карда мешавад.
51. То аз ҷониби мақомоти андоз муайян гардидани ҳолати техникии ДНХ ва дурустии фаъолияти барномаҳои хазинаи виртуалӣ, оператор ба субъекти хоҷагидор ба ҷойи ДНХ ё таҷҳизоти таъминоти барномавии хазинаи виртуалии муваққатан гирифташуда, дигар ДНХ ё хазинаи виртуалии тариқи захиравӣ бақайдгирифташударо пешниҳод менамояд.
52. ДНХ ё хазинаи виртуалии аз ҷониби мақомоти андоз барои ташхис гирифташуда ба оператор (МХТ) дода мешавад.
53. Дар вақти гузаронидани ташхис агар муайян гардад, ки корношоямии ДНХ ё таҷҳизоти таъминоти барномавии компютерии хазинаи виртуалӣ дар натиҷаи амал (беамалӣ)-и субъекти хоҷагидор ба вуҷуд омадааст, хароҷот барои таъмир аз ҷониби субъекти хоҷагидор ба Оператор пардохт мегардад. Дар ҳолати ба талаботи техникӣ мутобиқ будани ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ, инчунин коршоямии барномаи компютерӣ, ДНХ ё таҷҳизоти барномавии хазинаи виртуалӣ бо модули фискалӣ муҳргузорӣ шуда, ба субъект баргардонида мешавад ва хароҷоти гузаронидани ташхис ба зиммаи мақомоте, ки онро таъин кардааст, вогузор карда мешавад.
54. Ташхиси ДНХ ё таҷҳизоти таъминоти барномавии хазинаи виртуалии гирифташуда дар давоми се рӯзи корӣ аз рӯзи гирифтани он тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ аз ҷониби мақомоти андоз бо ҷалби мутахассис (мушовирон)-и техникии мақомоти андоз ва Оператор гузаронида мешавад. Дар мавриди ошкор гардидани фарқиятҳо доир ба кам нишон додани амалиётҳои андозбандишаванда аз ҷониби мушовирони техникии мақомоти андоз санади дахлдор тартиб дода шуда, бо тартиби муқарраргардида барои андозбандӣ ба мақомоти андоз ирсол карда мешавад.
8. ТАРТИБИ ФАЪОЛИЯТИ ОПЕРАТОР
55. Оператор, ки бо таҷҳизоти махсуси техникӣ муҷаҳҳаз буда, барои таъмини амнияти иттилоотӣ усулҳои криптографиро мутобиқ ба стандартҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи амнияти иттилоотӣ истифода менамояд, маълумоти модулҳои фискалиро, ки ба ДНХ ва хазинаи виртуалӣ пайваст мебошанд, мунтазам дар реҷаи вақти воқеӣ мегирад, коркарди маълумоти фискалиро анҷом дода, низоми иттилоотии операторро ташаккул медиҳад.
56. Вазифаҳо ва масъулияти оператор инҳоянд:
- таъмини амнияти маълумоти фискалӣ;
- нигоҳдории маълумоти фискалӣ дар тули панҷ сол аз лаҳзаи гирифтани он;
- маҳдуд кардани имкони тағйир додан, бастан ё нобуд кардани маълумоти фискалӣ дар раванди қабули он;
- таъмини нусхабардории захиравии маълумоти фискалӣ мутобиқ ба талаботи амнияти иттилоотӣ;
- таҳия ва пешбурди низомҳои иттилоотӣ, аз ҷумла сомонаи расмӣ, дар шабакаи интернет;
- таҳияи низоми иттилоотӣ ва замимаҳои мобилӣ, ки имконияти санҷиши аслӣ будани расидҳои ДНХ ва (ё) хазинаи виртуалиро тавассути QR-код доранд;
- таъмини мутахассис ва воситаҳои техникӣ дар минтақаҳои ҷумҳурӣ;
- мутобиқати маҳсулоти барномавии истифодашавандаи ДНХ ба талаботи амнияти иттилотӣ ва мавҷудияти сертификати мутобиқати соҳаи амнияти иттилоотӣ;
- ҷалби ташкилотҳои қарзии молиявӣ барои ҳамкорӣ;
- муроҷиати субъекти хоҷагидориро дар мавриди бақайдгирӣ, таъмирталаб, аз қайдбарорӣ ва дигар хизматрасониҳои техникӣ вобаста ба ДНХ, хазинаи виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибиро тибқи тартиби тасдиқшуда саривақт ва дар муҳлатҳои дахлдор баррасӣ ва қонеъ намояд;
- интиқол додани маълумоти низоми иттилоотии оператор вобаста ба истифодабарии ДНХ ва хазинаи виртуалӣ дар реҷаи вақти воқеӣ (онлайн) ба мақомоти андоз.
57. Оператор бо дархости Кумитаи андоз дар доираи шартномаи алоҳида низомҳои иттилоотии дахлдори худро мукаммал менамояд.
58. Оператор ҳуқуқ дорад дар мувофиқа бо Кумитаи андоз усулҳои истифодаи дурусти ДНХ ва (ё) хазинаи виртуалиро дар маҳалли фаъолияти нуқтаҳои савдои чакана ва хизматрасонӣ омӯзад ва дар ҳолати зарурӣ барои анҷом додани ин кор ташкилотҳои экспертиро ҷалб намояд.
59. Хизматрасонии техникӣ, аз ҷумла таъмири ДНХ ва барномаи компютерии хазинаҳои виртуалӣ аз ҷониби оператор, ки бо таҷҳизоти муосири махсусгардонидашудаи технологӣ муҷаҳҳаз шудааст, дар доираи шартномаи алоҳидаи музднок анҷом дода мешавад.
60. Дар сомонаи расмии оператор маълумоти зерин ҷойгир карда мешавад:
- феҳристи давлатӣ;
- номгӯйи моделҳои ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ, барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ ва нархи онҳо;
- дастурамалҳо, мактубҳои дастурӣ, аксҳо ва видеомавод барои истифодаи ДНХ, хазинаҳои виртуалӣ ва барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ;
- намудҳои хизматрасонӣ;
- арзиши хизматрасониҳо (нархи хизматрасониҳо);
- маълумот дар бораи хадамоти дастгирӣ;
- маълумоти муфассал дар бораи фаъолият дар минтақаҳои ҷумҳурӣ (суроға, ҷойгиршавӣ, намудҳои хизматрасонӣ ва ғайра);
- рақамҳои телефон барои посухи фаврӣ (маркази иттилоот).
61. Оператор барои таъмир ва хизматрасонии техникии ДНХ ё хазинаҳои виртуалӣ, барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ бояд заминаи моддию техникӣ ва таҷҳизоти зарурӣ барои хизматрасонии фаврӣ дошта бошад.
62. Оператор ба мизоҷони худ дар бораи истифодаи дурусти ДНХ ва хазинаи виртуалӣ дастурамалҳо, мактубҳои дастурӣ, аксҳо, видеомавод ва маслиҳатҳои дахлдорро пешниҳод менамояд.
9. ТАЛАБОТИ ТЕХНИКӢ БА ДНХ, ХАЗИНАҲОИ ВИРТУАЛӢ ВА БАРНОМАИ БАҲИСОБГИРИИ МУҲОСИБӢ
63. Талаботи техникӣ хусусиятҳои асосии техникӣ ва кории ДНХ ва хазинаҳои виртуалиро, ки интиқоли иттилоотро ба Кумитаи андоз бо истифода аз таҷҳизоти таъминоти барномавии он таъмин мекунанд ва дорои сертификати мутобиқати соҳаи амнияти иттилоотӣ буда, ба феҳристи давлатӣ дохил карда шудаанд, инчунин барои истифода дар Ҷумҳурии Тоҷикистон иҷозат дода шудаанд, нишон медиҳад.
64. Ташаккули сохтори электронии маълумоти фискалии ДНХ ва таҷҳизоти таъминоти барномавии хазинаҳои виртуалӣ тартиби интиқол додани чунин маълумот тавассути оператор ба мақомоти андоз, шаклҳои мубодилаи электронии иттилоот, аз ҷумла барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ барои таҳвили мол, кор ва хизматрасонӣ аз ҷониби оператор таҳия шуда, дар низоми иттилоотии оператор ҷойгир карда мешаванд.
65. Талаботи техникӣ ба ДНХ аз инҳо иборат мебошанд:
- мавҷудияти хотираи модули фискалӣ, рақами истеҳсолкунанда ва баъдан барои инъикоси рақами истеҳсолкунанда;
- мавҷудияти ҳуҷҷати аввалияи баҳисобгирӣ (расид) тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳангоми ҳисоббаробаркунии нақдии мол (кор ва хизматрасонӣ) байни субъекти хоҷагидор ва харидор (мизоҷ), ки дорои маълумот дар бораи ҳисоббаробаркуниҳо дар шакли электронӣ ё коғазӣ буда, тавассути ДНХ ё хазинаи виртуалӣ таҳия ва чоп карда шудааст;
- манъ намудани истифодаи таъминоти барномавии ДНХ бе хотираи модули фискалӣ;
- ба таври худкор баста шудан ҳангоми кӯшиши истифодаи ғайриқонунии ДНХ ё ҳангоми тағйир ёфтани махзани маълумот бо мусоидати барномаҳои беруна;
- таъмини имконияти ташаккул додан ва таҷдиди рӯйхати мол ва рамзҳои молӣ тавассути низомоти ҷаҳонӣ;
- ҳамгироӣ ба таҷҳизоте, ки штрих-кодро қабул менамояд;
- мавҷудияти таҷҳизот барои хондани рамзҳои электронии молҳо, аз ҷумла кортҳои магнитӣ, смарт-кортҳо, кортҳои бетамос;
- мавҷудияти андозаи ҳадди ақаллии экран барои санҷиши маълумоти фискалӣ пеш аз чоп дар коғаз ва иҷрои дигар амалҳо вобаста ба нишон дода шудани мол (кор ва хизматрасонӣ) дар экран;
- рамзи барнома иборат аз на камтар аз 4 аломат ё сатҳи баландтари ҳифз доштан;
- имкони пайвастшавӣ бо оператори мобилӣ бо стандарти 3G ё зиёда аз он, инчунин бо истифода аз WiFi;
- ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳуқуқи муаллифии таъминоти барномавӣ;
- мавҷудияти сертификати мутобиқати мақоми ваколатдор;
- мавҷудияти дастурҳои истифодаи ДНХ (бо забонҳои давлатӣ ва русӣ);
- рақамҳо, ҳарфҳо ва аломатҳои дар расид чопшуда бояд возеҳ намоён бошанд ва маънои якхеларо дошта бошанд;
- ҳангоми истифодаи ДНХ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон имконияти бо истифода аз UTС+05:00 тавассути интернет дастрас будани имконияти тариқи худкор мондани вақт ва сана;
- тавассути модули фискалӣ интиқоли бевоситаи маълумоти фискалиро ба оператор таъмин намудан;
- танҳо барои як ДНХ таъмин намудани истифодаи як модули фискалӣ;
- таъмин намудани чопи иттилооти дар банди 10 Тартиби мазкур пешбинишуда бо забони давлатӣ дар расид;
- ҳангоми ташаккулёбии маълумоти фискалӣ ҳифз намудан аз тағйироти барқасдона мутобиқи талаботи амнияти иттилоотӣ.
66. Талаботи техникӣ ба ҳама намудҳои ДНХ, ба истиснои принтери фискалӣ татбиқ мегардад.
67. Истифодаи ДНХ аз рӯйи талаботи техникӣ ва маъмурӣ дар ҳолатҳои зерин манъ аст:
- дар ҳолати дар феҳристи давлатӣ мавҷуд набудани модели ДНХ;
- ҳангоми мавҷуд набудани модули фискалӣ;
- ҳангоми риоя нагардидани талаботи ҳатмӣ ба нишондиҳандаҳои дар расид чопшуда;
- дар сурати иҷро накардани талаботи ҳатмӣ барои ДНХ;
- дар сурати мавҷуд набудани шартномаи хизматрасонӣ бо оператор (МХТ);
- дар ҳолати надоштани сертификати мутобиқат дар соҳаи амнияти иттилоотӣ ба ДНХ.
68. Барои хазинаи виртуалӣ талаботи техникии зерин ҳатмӣ мебошад:
- мавҷудияти рақами намунаи таъминоти барномавӣ, рақами силсилавӣ ё рақами иҷозатнома;
- манъ кардани дастрасӣ ба истифодаи таъминоти барномавии хизматрасонии виртуалӣ бе модули фискалӣ;
- ба таври худкор баста шудан ҳангоми кӯшиши истифодаи ғайриқонунии хазинаҳои виртуалӣ ё ҳангоми тағйир додани махзани маълумот тавассути барномаҳои компютерии беруна;
- таъмини ташаккул ва таҷдиди рӯйхати мол ва рамзи молӣ тавассути низомоти ҷаҳонӣ;
- рамзи барномавӣ, ки на камтар аз 6 аломат иборат мебошад ё доштани сатҳи баландтари ҳифз;
- ҳуҷҷати тасдиқкунандаи ҳуқуқи муаллифии таъминоти барномавӣ;
- ба таври худкор доштани имконияти мондани вақт ва сана бо истифодаи UТС+05:00 тавассути интернет дар Ҷумҳурии Тоҷикистон;
- таъмини интиқоли бевоситаи маълумоти фискалӣ ба оператор тавассути модули фискалӣ;
- таъмини истифодаи як модули фискалӣ танҳо барои як хазинаи виртуалӣ;
- истифодабарии маҷмуаҳои дастгоҳи барномавӣ бояд ба талаботи амнияти иттилоотӣ мутобиқ буда, дорои сертификати мутобиқати соҳаи амнияти иттилоотӣ бошад;
- имконияти ҳамгироӣ бо таъминоти барномавии ташкилотҳои қарзии молиявӣ барои қабули пардохтҳои ғайринақдӣ тавассути кортҳои пардохтии бонкӣ ва дигар воситаҳои электронии пардохтӣ.
69. Талаботи техникӣ ба ҳама намудҳои хазинаи виртуалӣ татбиқ мегарданд.
70. Истифодаи хазинаи виртуалӣ дар ҳолатҳои зерин манъ аст:
- ҳангоми дар феҳристи давлатӣ мавҷуд набудани тамғаи хазинаи виртуалӣ;
- ҳангоми мавҷуд набудани модули фискалӣ;
- ҳангоми мавҷуд набудани як ё якчанд талаботи ҳатмӣ ба нишондиҳандаҳо дар расид;
- мавҷуд набудани шартнома бо оператор (МХТ) барои хизматрасонӣ;
- дар ҳолати мавҷуд набудани сертификати мутобиқат дар соҳаи амнияти иттилоотӣ.
71. Минтақаи ҳифзшудаи хотира (криптомодул) бояд эътимоднокии нигоҳдориро таъмин кунад, инчунин ба дастрасии беиҷозат ба алгоритм ва маълумот, аз ҷумла муваққатӣ (амалиётӣ) тобовар бошад.
72. Амалиётҳои рамзкунонии электронии маълумот бояд бо тартиби фаврӣ чунон иҷро карда шаванд, то ин ки иҷрои амалиёти омодасозӣ ва рамзгузории электронии минбаъда ба таъхири вақти зиёд оварда нарасонад.
73. Дар асоси муомилоти электронии ДНХ ва ё таъминоти барномавии хазинаи виртуалӣ расид дар хотираи модули фискалӣ қайд карда мешавад.
74. Модули фискалӣ Z-ҳисоботро дар хотираи фискалии худ ташаккул медиҳад ва нигоҳ медорад.
75. Ҳангоми интиқоли бомуваффақияти маълумот:
- рақами ягонаи аломати фискалӣ ташаккул меёбад;
- маълумоти рамзикунонидашудаи расид, ки бо истифодаи имзои электронии рақамӣ ба имзо расонида шудааст, ба оператор интиқол дода мешавад.
76. Давраи якуми раванди ба кор даровардани модули фискалӣ аз инҳо иборат мебошад:
- имзои электронии рақамӣ омода карда мешавад;
- ба оператор калиди кушода супорида мешавад.
77. Барномаи баҳисобгирии муҳосибӣ аз тарафи Оператор таҳия гардида, талаботи техникии он бо пешниҳоди Оператор аз тарафи мақомоти андоз тасдиқ карда мешавад.
10. МУҚАРРАРОТИ ХОТИМАВӢ
78. Кумитаи андоз аз ҷониби оператор риоя гардидани талаботи Тартиби мазкурро назорат мекунад.
79. Дар сурати ба тартиби муқарраршуда ба Кумитаи андоз пешниҳод накардани маълумоти фискалӣ ё дар сурати ирсоли маълумоти нодуруст, инчунин барои пешниҳод накардани ҷавоби муроҷиатҳои ба оператор равоншуда, оператор тибқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошад.
80. Шахсони воқеӣ ва ҳуқуқӣ барои вайрон кардани Тартиби мазкур мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.
Ниг. ба замимаҳои 1-4
Утвержден
постановлением Правительства
Республики Таджикистан
от 22 ноября 2025 года,
№638Порядок использования контрольно-кассовых устройств
1.ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
1. Порядок использования контрольно-кассовых устройств (далее-настоящий Порядок) определяет правила использования контрольно-кассовых устройств в режиме реального времени (онлайн) и виртуальных касс с фискальным модулем юридическими лицами и индивидуальными предпринимателями (далее - субъектами хозяйственной деятельности), занимающимися денежными расчётами с населением.
2. В настоящем Порядке используются следующие основные понятия:
- фискальный знак - набор уникальных символов, генерирующиеся с помощью фискального модуля, в результате криптографического преобразования фискальных данных в соответствии с утвержденными стандартами;
- программа бухгалтерского учета хозяйствующего субъекта (далее – программа бухгалтерского учета) – программа электронного учета, разработанная Оператором и внесенная в Государственный реестр и обеспечивающая обмен информацией о поставках товаров, работ и услуг через оператора фискальных данных с Налоговым комитетом при Правительстве Республики Таджикистан (далее – Налоговый комитет) без возможности изменения информации и полностью ограничивающая доступ пользователей программы бухгалтерского учета к кодам и любым другим средствам, позволяющим изменять обмениваемую информацию;
- контрольно-кассовое устройство (далее - ККУ) - электронные устройства с фискальной памятью и оборудование для передачи данных, которые фиксируют и хранят фискальную информацию об расчетах наличными деньгами, банковскими платежными картами и другими электронными платежных средств при продаже товаров (выполнении работ и оказании услуг) в своей памяти, обеспечивая ее прямую передачу через операторов в режиме реального времени налоговым органам и распечатывая фискальную информацию;
- обработка фискальных данных - совокупность действий оператора, включающая в себя сбор, запись, систематизацию, накопление, хранение в неизменном виде, извлечение, использование, предоставление Налоговому комитету доступа к фискальным данным, за исключением их изменения, обезличивания, блокирования, удаления или уничтожения;
- центр технического обслуживания - (далее - ЦТО) юридическое лицо, включённое в установленном законодательством порядке в государственный реестр и занимающееся установкой и оказанием непрерывной сервисной услуги на ККУ и виртуальных касс;
- фискальный модуль - специальное защищённое программное обеспечение с ограниченным сроком использования, разработанное оператором фискальных данных специализированное физическое устройство, функционирующее как фискальная память без использования вычислительной мощности и программного обеспечения подключённого устройства, обеспечивающее криптографическую защиту фискальных данных согласно утверждённому законодательством порядку на основе соответствующих стандартов;
- информационная система оператора фискальных данных (далее – информационная система оператора) – специальная компютерное программа, разработанная оператором фискальных данных для регистрации и учета ККУ, виртуальной кассы, бухгалтерской программы и ЦТО;
- фискальные данные - данные о расчётах, о хозяйственных субъектах осуществляющие расчёт, ККУ, виртуальная касса или другая информация, созданная оператором, для использования в расчётах;
- оператор фискальных данных (далее - оператор) – общество с ограниченной ответственностью «Технология Групп» (ИНН 020055564), выполняющее работы по самостоятельному и постоянному приёму, обработке, криптографической защите и хранению принятых в режиме онлайн фискальных данных;
- заводской номер - уникальный набор символов, установленный производителями ККУ и фискальных модулей и бухгалтерского программного обеспечения;
- товарный код - уникальный номер товара на основе международной логистической системы GS1 и других информационных систем;
- кассовый чек (далее - чек) - первичный бухгалтерский документ в электронном и (или) печатном виде, распечатанный и представленный с использованием оборудования кассового контроля во время расчетов между пользователем и покупателем (клиентом), являющийся доказательством завершения расчетов при продаже товаров (выполнении работ и оказании услуг) и подтверждающий соответствие требованиям использования ККУ или виртуальной кассы;
- Государственный реестр моделей ДНК, виртуальных касс и программ бухгалтерского учета (далее – государственный реестр) – совокупность постоянно обновляемых сведений о моделях ККУ, программах виртуальных касс и программах бухгалтерского учета, вносимых в государственный реестр в порядке, установленном законодательством;
- виртуальная касса - программное обеспечение или её комплексы, разработанные оператором и внесенные в государственный реестр, имеющие информацию о наличных и безналичных расчётах с потребителями в точках розничной торговли (работы и услуг), имеющие возможность подключиться к фискальному модулю, составлять и сохранять фискальные документы, осуществляющие передачу фискальных документов в режиме реального времени посредством оператора в налоговые органы и распечатывать фискальные данные или отправлять их в электронном виде. Виртуальная касса может быть в виде облачной виртуальной кассы. Облачая виртуальная касса подключается к фискальному модулю, формирует фискальные документы и обеспечивает передачу в режиме реального времени информацию о дистанционных расчетах хозяйствующих субъектов с потребителями через оператора налоговым органам, хозяйствующим субъектам и потребителям;
- документ строгой отчетности - первичный бухгалтерский документ, приравненный к кассовому чеку, оформленный в электронном виде и (или) использующий автоматизированную систему для строгих форм отчетности, используемых при расчетах между пользователем и клиентом за услугу, содержащий информацию об расчете, доказательства его совершения и соответствующие требованиям законодательства об использовании ККУ;
- Z-отчёт - форма ежедневного отчёта (отчет с гашением, отчёт о закрытии смены).
3. На территории Республики Таджикистан разрешено использование только ККУ и виртуальных касс с фискальным модулем, внесенных в реестр ККУ и виртуальных касс. Использование ККУ, виртуальных касс и облачных виртуальных касс, не включенных в реестр ККУ и виртуальных касс и не имеющих сертификата соответствия в области информационной безопасности, запрещено.
4. Хозяйствующие субъекты имеют право при использовании ККУ и виртуальной кассы для приема безналичных платежей за товары (работы, услуги) использовать электронные платежные инструменты кредитно-финансовых организаций.
5. При использовании ККУ или виртуальной кассы, где имеется возможность оплаты банковскими платежными картами или другими электронными платежными средствами, организация расчетов осуществляется в порядке, установленном банковским законодательством и нормативными правовыми актами Национального банка Таджикистана.
6. Положения настоящего Порядка не распространяются на денежные расчеты следующих лиц:
- налогоплательщиков в части оказания услуг населению с выдачей документов строгой отчетности, в частности квитанций, билетов, талонов, знаков почтовой оплаты и других приравненных документов, утвержденных формами Министерством финансов Республики Таджикистан;
- налогоплательщиков при продаже сельскохозяйственной продукции из приусадебных участков со стороны физических лиц;
- плательщиков единого налога для производителей сельскохозяйственной продукции.
7. Порядок оказания услуг населению путем выдачи документов, приравненных к документам строгой отчетности, устанавливается Налоговым комитетом совместно с Оператором.
8. Основная (базовая) программная часть ККУ и виртуальной кассы, созданная по поручению Налогового комитета оператором, совместно с ККУ предоставляется хозяйственным субъектам безвозмездно. Программа предоставляет возможность получения информации о товарах, формирования чека, интеграции с фискальным модулем, передачи чека оператору в режиме реального времени, формирования Z-отчёта, работы в режиме нереального времени, ведения перечня товаров, их количество, цену, общую стоимость, сумму косвенных налогов, составлять общие отчеты и другие возможности.
9. С целью ограничения изменения информации при передаче данных из ККУ или виртуальных касс, программы электронного информационного учета, Оператор непосредственно или с привлечением отдельных хозяйственных субъектов разрабатывает программу электронного информационного учета за поставку товаров, выполнение работ и оказание услуг без вмешательства в деятельность хозяйствующих субъектов, включая электронный внутренний учет и совместно с налоговыми органами устанавливает в ККУ, виртуальные кассы и программу бухгалтерского учета.
10. Чеки, полученные в электронном виде в режиме реального времени, считаются эквивалентными чеку из ККУ или виртуального касса, если фискальная информация в таком чеке идентична информации, направленной в информационную систему оператора в электронном виде.
11. В чеке ККУ и виртуальной кассы должна содержатся следующая информация:
- номер чека;
- заводской номер ККУ или серийный номер виртуальной кассы;
- идентификационный номер налогоплательщика - получателя платежа, единый идентификационный номер (ИНН/ЕИН), и (или) кодов причин постановки на учет (КППУ);
- адрес, в котором осуществляться денежный расчёт (при осуществлении сервиса доставки, юридический адрес субъекта хозяйственной деятельности);
- название товара, работ или услуг;
- код маркировки товара;
- количество товара, работ или услуг;
- цена (стоимость) товара, работ или услуг;
- ставка налога в зависимости от режима деятельности налогоплательщика;
- сумма налога на добавленную стоимость, ставка упрощенная система налогообложения товаров, работ или услуг;
- форма оплаты: наличные, безналичные или оба варианта;
- общая сумма платежа;
- дата и время платежа;
- уникальный номер фискального модуля;
- фискальный знак;
- QR-код, размером не менее 30x30мм, предназначен для проверки подлинности чека.
12. При оплате товаров, работ, услуг, осуществляемой через терминал, за исключением ККУ или виртуальной кассы, где предусмотрена возможность оплаты банковскими платежными картами и иными электронными средствами платежа, в чек ККУ или виртуальной кассы должна быть внесена информация чека терминала покупателям (клиентам).
13. Информация на чеках для ККУ и виртуальных касс для покупателей (клиентов) при поставке товаров (работ, услуг) должна быть отпечатана черным цветом и на специальной белой бумаге, ширина чека должна быть не менее 55 миллиметров, а высота букв (символов) должна быть не менее 2 миллиметров.
2. ПОРЯДОК ВЕДЕНИЯ СЕРВИСА ККУ, ВИРТУАЛЬНЫХ КАСС И ПРОГРАММА БУХГАРТЕРСКОГО УЧЕТА
14. Хозяйствующие субъекты в зависимости от сферы и характера своей деятельности имеют право использовать в своей деятельности ККУ, виртуальные кассы и программу бухгалтерского учета с сертификатом соответствия в области информационной безопасности, внесенным в государственный реестр.
15. Хозяйствующие субъекты, использующие в своей деятельности электронные программы внутреннего бухгалтерского учета, обязаны обеспечить интеграцию с информационной программой бухгалтерского учета.
16. Гарантированное и бесперебойное обслуживание ККУ, виртуальных касс и программы бухгалтерского учета осуществляется на основании договора, заключенного между оператором и (или) ЦТО и хозяйствующими субъектами.
17. Оператор обязан предоставить хозяйствующему субъекту находящийся в рабочем состоянии ККУ, в котором установлен фискальный модуль или виртуальную кассу и программу бухгалтерского учета в соответствии с главой 3 настоящего Порядка.
18. Налоговый комитет на основании заключения Комиссии о соответствии и (или) несоответствии ККУ, виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета, непосредственным членам которой является Оператор, ведет государственный реестр.
19. Для включения ККУ, виртуальной кассы, программы бухгалтерского учета в государственный реестр обязательным является участие и голосование всех членов Комиссии по вопросам соответствия и (или) несоответствия ККУ, виртуальной кассы, программы бухгалтерского учета.
20. Хозяйствующий субъект для проверки своих операций через ККУ или виртуальной кассы также осуществляет электронную переписку с оператором через «Личный кабинет пользователя ККУ».
3. ПОРЯДОК РЕГИСТРАЦИИ И ПЕРЕРЕГИСТРАЦИИ ККУ, ВИРТУАЛЬНЫХ КАСС И ПРОГРАММЫ БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА
21. Для регистрации или перерегистрации ККУ или виртуальной кассы хозяйствующий субъект должен до начала расчетов с населением подать оператору заявление по форме, утвержденной в соответствии с приложением 1 настоящего постановления, в электронном или письменном виде.
22. К заявлению хозяйствующего субъекта предпринимательства прилагаются соответствующие документы в установленном порядке.
23. Оператор изучает представленные хозяйствующими субъектами сведения и в течение 4 рабочих часов с момента их получения регистрирует ККУ или виртуальных касс и программу бухгалтерского учета в информационной системе оператора. Данная регистрация считается постановкой ККУ или виртуальных касс на учет в налоговом органе по месту осуществления деятельности хозяйствующего субъекта.
24. За регистрацию ККУ, виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета плата не взимается.
25. Отказ в государственной регистрации ККУ, виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета осуществляется в следующих случаях:
- при неполном представлении предписанных документов со стороны хозяйствующего субъекта, предусмотренных в пункте 22 настоящего Порядка, необходимых для регистрации ККУ или виртуальной кассы;
- при несоответствиях в информации, предоставленной хозяйственными субъектами;
26. При отказе в регистрации ККУ или виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета, оператор не позднее одного рабочего дня отправляет в налоговый орган и в хозяйствующий субъект уведомление с указанием причин отказа.
27. Хозяйствующие субъекты в установленном законодательством порядке вправе обжаловать действия (бездействие) ответственных лиц оператора в налоговых органах, а также их уведомление об отказе в регистрации ККУ или виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета.
28. Хозяйствующие субъекты при изменении адреса и места осуществления деятельности ККУ, а также истечении срока действия фискального модуля, должны в срок не позднее 1 рабочего дня подать оператору заявление лично или в электронном виде согласно приложению 2 к настоящему Порядку о замене сведений о ККУ с приложением копий документов, подтверждающих наличие нового адреса ККУ. Срок перерегистрации в таких случаях не может превышать 4 часов.
29. При уничтожении или утрате ККУ, а также невозможности использования (неработоспособности) ККУ или виртуальной кассы, хозяйствующий субъект уведомляет об этом налоговые органы и оператора в электронном или письменном виде не позднее одного рабочего дня и публикует соответствующее объявление об уничтожении или утрате ККУ в республиканском вестнике. В этом случае оператор (ЦТО) обязан обеспечить хозяйствующий субъект ККУ или виртуальной кассой в течение 4 часов.
30. Для перерегистрации хозяйствующий субъект должен представить ККУ оператору.
4. ПОРЯДОК СНЯТИЯ С РЕГИСТРАЦИИ ККУ ИЛИ ВИРТУАЛЬНОЙ КАССЫ И ПРОГРАММЫ БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА
31. В случае ликвидации хозяйствующего субъекта, утраты или уничтожения ККУ, перехода с одной системы налогообложения на другую, а также в иных случаях снятия с учета ККУ или виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета хозяйствующий субъект подает заявление Оператору в соответствии с Приложением № 3 к настоящему Порядку. В случае уничтожения или выхода из строя ККУ в результате стихийных бедствий хозяйствующий субъект ответственности не несет.
32. Снятие с учета ККУ, виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета осуществляется после полного выполнения хозяйствующим субъектом требований договора с Оператором на основании письменного или электронного заявления хозяйствующего субъекта, направленного через официальный адрес налоговой информационной системы по адресу: www.ofd.tj.
33. Информация о снятии с учета ККУ или виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета вносится в информационную систему оператора.
34. Для снятия с учета, за исключением случаев утери или уничтожения ККУ, хозяйствующий субъект обязан передать ККУ оператору.
5. ПОРЯДОК ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ККУ ИЛИ ВИРТУАЛЬНЫХ КАСС ХОЗЯЙСТВУЮЩИМ СУБЪЕКТАМ И ПРОГРАММЫ БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА
35. Хозяйствующий субъект обязан назначить ответственное лицо для использования ККУ или виртуальной кассы и обязать его ежедневно перед началом деятельности проверять техническое состояние и работоспособность ККУ или виртуальной кассы, программы бухгалтерского учета и обеспечивать его постоянное использование во время деятельности.
36. Все денежные обороты при реализации товаров (выполнении работ и услуг), на территории Республики Таджикистан посредством наличных денежных средств, банковских платёжных карточек и других электронных платежных средств производятся с обязательным использованием ККУ и (или) виртуальных касс и хозяйствующие субъекты должны предоставить покупателю чек ККУ или виртуальной кассы для подтверждения получения средств.
37. В случае отсутствия технической возможности передавать данные в режиме реального времени оператору во время использования ККУ или виртуальной кассы, в том числе в случае временных прерываний в сети Интернет, за совершенную покупку, чеки могут быть выданы клиентам (заказчикам) в режиме не реального времени в соответствии с установленным налоговыми органами порядком. Отправка данных оператору должна осуществляться в течение 24 часов после формирования первого чека в режиме реального времени.
38. Хозяйствующий субъект деятельности несет ответственность за поддержание в работоспособном состоянии ККУ или виртуальной кассы, программы бухгалтерского учета, обеспечение подключения к мобильной связи и (или) сети Интернет, за исключением технических проблем, возникающих в процессе работы с интернет-провайдерами или операторами мобильной связи и не зависящих от субъекта предпринимательской деятельности. В случае утраты или умышленной неработоспособности ККУ, хозяйственный субъект обязан возместить Оператору расходы по его восстановлению в первоначальном виде.
6. ПОРЯДОК ВОЗВРАТА СУММЫ, ВНЕСЁННОЙ В ККУ ИЛИ ВИРТУАЛЬНУЮ КАССУ
39. При использовании хозяйствующим субъектом ККУ или виртуальной кассы, ошибочном внесении суммы поставки товара (выполнения работ и оказания услуг), возврате товара от покупателя или возврате денег покупателям по различным причинам, в связи с указанными обстоятельствами, внесением поправок в чеке, ранее внесенные в память ККУ, налогоплательщик обязан в эту же дату и отчетный период произвести операцию возврата средств в ККУ, а затем завершить поставку товара (выполнение работ, оказание услуг) фактической стоимости другим чеком.
40. Исправление ошибочных (неправильных) сумм, введенных в память ККУ или виртуальной кассы, допускается в следующих случаях:
- вместо фактической суммы за поставку товара, выполнение работы, оказание услуги указаны ошибочные (неверные) суммы (при предъявлении оригинала ошибочно внесенного чека и возвращенного чека);
- несоответствие количества и наименования товаров, работ, услуг сумме, указанной в чеке в ДНХ или виртуальной кассе.
41. В случаях необходимости возврата денег, продавец обязан вернуть деньги покупателю на основании чека ККУ или виртуальной кассы, подтверждающих оплату товаров (работ, услуг), предоставленных покупателем.
42. При возврате товара от покупателя оформляется накладная. Накладная оформляется в двух экземплярах, один из них подшивается к инвентарному отчёту, второй экземпляр отдаётся покупателю и будет основанием для возврата денег за возвращённый товар.
43. Возврат денежных средств осуществляется с кассы хозяйствующего субъекта путём снятия их со счета в течение не более одного рабочего дня по запросу покупателя безналично на банковские платежные карты и другие электронные платежные средства.
44. Для возврата денег из кассы хозяйствующего субъекта составляется расходный кассовый ордер с обязательным указанием фамилии, имени и отчество покупателя.
45. В случае полного или частичного возврата товара, доход от продажи товара корректируется на сумму денег, возвращённых покупателям. Корректировка доходов осуществляется в налоговом периоде, в котором выплачиваются денежные средства.
46. Порядок возврата и корректировки сумм, учтенных в памяти ККУ и виртуальных касс в информационной системе, определяется налоговыми органами совместно с Оператором.
7. КОНТРОЛЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ККУ ИЛИ ВИРТУАЛЬНОЙ КАССЫ
47. Контроль за обеспечением соблюдения законодательства по правильному использованию ККУ или виртуальной кассы при учете денежных средств при денежных расчетах товаров (работ и услуг) с населением осуществляется налоговыми органами в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
48. Контроль использования ККУ или виртуальных касс осуществляется следующими способами:
- в порядке контрольной закупки, рейдовой проверки и хронометражного обследования;
- сравнение ранее сформированных чеков ККУ или виртуальных касс с фискальными данными, отправленными в Налоговый комитет;
- контролировать использование ККУ в режиме реального времени с помощью налоговой информационной системы и на этой основе уведомлять в письменной или электронной форме хозяйствующего субъекта о неиспользовании ККУ или других выявленных недостатках;
- постоянный контроль за соблюдением технических требований состояния ККУ или виртуальной кассы.
49. Налоговые органы имеют право привлекать сотрудников оператора (ЦТО) в качестве технических специалистов (консультантов) при проведении надзора и проверки правильности использования ККУ или виртуальной кассы и программы бухгалтерского учета, в соответствии с действующими нормативными правовыми актами.
50. В случае несоответствия ККУ техническим требованиям, а также неисправности сервисного программного продукта и при возникновении сомнений по использованию ККУ или виртуальной кассы, со стороны должностных лиц налоговых органов, находящихся на месте деятельности, составляется акт согласно приложению 4 к настоящему Порядку, при этом ККУ, устройство программного обеспечения виртуальной кассы и/или фискальный модуль изымаются для проведения экспертизы. При этом определяется разница между фискальными данными ККУ или виртуальной кассы и фискальными показателями, направляемыми оператором в налоговый орган.
51. До момента определения налоговыми органами технического состояния ККУ и корректности работы программного продукта виртуальной кассы оператор предоставит субъекту предпринимательской деятельности другой ККУ или виртуальный кассы и фискальный модуль, зарегистрированные в качестве резерва взамен временно снято программное обеспечение ККУ или виртуальной кассы и фискального модуля.
52. Изъятые налоговыми органами для изучения и технической экспертизы ККУ или виртуальный кассы и фискальный модуль передаются оператору.
53. Если в ходе диагностики будет установлено, что нарушение функционирования ДНК или программного продукта виртуальной кассы и фискального модуля произошло в результате действий (бездействия) хозяйствующего субъекта, расходы на проведение ремонтных работ возлагаются на хозяйствующий субъект и оплачивается Оператору. В случае соответствия ККУ, виртуальной кассы и программного обеспечения для бухгалтерского учета техническим требованиям, а также функционалу компьютерной программы ККУ или программное обеспечение виртуальной кассы пломбируются фискальным модулем и возвращаются субъекту, а расходы на проведение экспертизы несёт орган, её назначивший.
54. Экспертиза и изучение изъятого ККУ или устройства программного продукта виртуальной кассы и фискального модуля осуществляются в течение трёх рабочих дней со дня его получения подлежат проверке в порядке, установленном законодательством, налоговыми органами с привлечением технических специалистов (консультантов) налоговых органов и Оператора. В случае выявления расхождений, связанных с занижением налогооблагаемых операций, технические консультанты налоговых органов составляют соответствующий акт и представляют его в налоговые органы для целей налогообложения в установленном порядке.
8. ПОРЯДОК ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ОПЕРАТОРА
55. Оператор, оснащённый специальным техническим оборудованием, использующий криптографические методы для обеспечения информационной безопасности, в соответствии со стандартами Республики Таджикистан в области информационной безопасности, непрерывно получает, обрабатывает и хранит данные из фискальных модулей, подключённых к ККУ и виртуальных касс в режиме реального времени и передает в налоговые органы в режиме реального времени.
56. Функции и обязанности оператора следующие:
- обеспечение безопасности фискальных данных;
- хранение фискальных данных в течение пяти лет с даты их получения;
- ограничение возможности изменения, блокировки или уничтожения фискальных данных в процессе их получения;
- обеспечение резервного копирования фискальных данных, в соответствии с требованиями информационной безопасности;
- разработка и ведение информационной системы, включая официальный сайт в сети Интернет;
- разработка информационных систем и мобильных приложений, позволяющих проверять подлинность чека ККУ и виртуальных касс через QR-код;
- обеспечение специалистов и технических средств в регионах республики;
- соответствие используемых в системе ККУ программных продуктов требованиям информационной безопасности и наличие сертификата соответствия в области информационной безопасности;
- привлечение к сотрудничеству финансово-кредитных организаций;
- своевременное рассмотрение и удовлетворение заявок хозяйствующих субъектов на регистрацию, ремонт, снятие с учета и другие технические услуги, связанные с использованием системы ККУ, виртуальных кассы и программного обеспечения для бухгалтерского учета, в соответствии с утвержденным порядком и в установленные сроки;
- передача информации из информационной системы оператора, связанной с использованием системы ККУ и виртуальной кассы, в режиме реального времени (в режиме онлайн) в налоговые органы.
57. Оператор по запросу Налогового комитета осуществляет совершенствование своих соответствующих информационных систем в рамках отдельного соглашения.
58. Оператор вправе по согласованию с Налоговым комитетом изучить методы правильного использования ККУ и (или) виртуальной кассы на месте функционирования торговых точек и пунктов обслуживания и, при необходимости, привлечь для этого экспертные организации.
59. Технические услуги, включая ремонт ДНК и компьютерное программное обеспечение для виртуальной кассы, предоставляются оператором, оснащенным современным специализированным технологическим оборудованием, по отдельному платному договору.
60. На официальном сайте оператора размещается следующая информация:
- государственный реестр;
- перечень моделей ККУ, виртуальных кассы, программы бухгалтерского учета и их цены;
- учебные пособия, письма с инструкциями, фото и видеоматериалы для использования ККУ и виртуальных касс;
- виды услуг;
- стоимость услуг (прайс-лист);
- информация о службах поддержки;
- подробная информация о филиалах оператора (адрес, местонахождение, виды предоставляемых услуг и т.д.);
- номера телефонов для быстрого реагирования (информационный центр).
61. Оператор для ремонта и техническому обслуживанию ККУ или виртуальной кассы, бухгалтерских программ должен иметь необходимую материально-техническую базу и оборудование для оперативного обслуживания.
62. Оператор предоставляет своим клиентам соответствующие инструкции, фото и видеоматериалы и консультации о правильном использовании ККУ и виртуальной кассы.
9. ТЕХНИЧЕСКИЕ ТРЕБОВАНИЯ ККУ, ВИРТУАЛЬНЫМ КАССАМ И ПРОГРАММА БУХГАЛТЕРСКОГО УЧЕТА
63. Технические требования описывают основные технические и функциональные характеристики ККУ и виртуальных касс, обеспечивающих передачу информации в Налоговый комитет с использованием его программного обеспечения и имеющих сертификат соответствия в области информационной безопасности, включенных в государственный реестр, а также разрешенных к применению в Республике Таджикистан.
64. Формирование электронной структуры фискальных данных ККУ и программного продукта виртуальных касс, порядок передачи этих данных через оператора в налоговые органы, формы электронного обмена информацией, в том числе программа информационного учета поставок товаров, работ и услуг, разрабатываются оператором и размещаются в налоговой информационной системе.
65. Технические требования к ККУ, следующие:
- наличие памяти фискального модуля, номер, присвоенный производителем, а затем для ввода номера, присвоенного производителем;
- наличие первичного бухгалтерского документа (чек) в соответствии с действующим законодательством при осуществлении денежных расчетов за товары (работы и услуги) между пользователем и покупателем, содержащего информацию о расчётах, оформленных и распечатанных в электронном или бумажном виде и через ККУ или виртуальной кассы;
- закрытие доступа к использованию программного обеспечения ККУ без фискального модуля;
- автоматическая блокировка при попытке использования ККУ несанкционированным способом или при изменении базы данных с помощью внешних программ;
- обеспечение возможности формирования и обновление списка товаров и товарных кодов через международных систем;
- поддержка считывающего устройства штрих-кода;
- наличие оборудования для считывания электронных кодов товаров, включая магнитные карты, смарт-карты, бесконтактные карты;
- наличие минимального размера экрана для проверки фискальных данных перед печатью на бумаге и выполнения других действий, требующих отображения товаров (работ и услуг) на экране;
- программный пароль, состоящий не менее 4 символов или иметь более высокий уровень защиты;
- возможность подключения к оператору мобильной связи по стандартам 3G и выше, а также через WiFi;
- документ, подтверждающий авторское право программного продукта;
- наличие сертификата соответствия уполномоченного органа;
- наличие инструкции по применению ККУ (на государственном или русском языках);
- цифры, буквы и символы в печатанных чеках должны быть отчётливо видимы и иметь одинаковый смысл;
- возможность автоматической настройки времени и даты с использованием UTC + 05:00 через Интернет при использовании ККУ в Республике Таджикистан;
- обеспечение прямой передачи фискальных данных оператору через фискальный модуль;
- обеспечение использования одного фискального модуля только для одного ККУ;
- обеспечить публикацию информации, предусмотренной пунктом 10 настоящего Порядка, на государственном языке;
- обеспечить защиту фискальной информации от преднамеренного изменения в соответствии с требованиями информационной безопасности при ее формировании.
66. Технические требования применяются ко всем видам ККУ за исключением фискальных принтеров.
67. Использование ККУ запрещено техническими и административными требованиями в следующих случаях:
- при отсутствии модели ККУ в государственном реестре;
- при отсутствии фискального модуля;
- при несоблюдении обязательных требований к показателям, напечатанным чеке;
- при невыполнении обязательных требований к ККУ;
- при отсутствии договора на оказание услуг с оператором и (или) с ЦТО;
- при отсутствии сертификата соответствия в области информационной безопасности на ККУ.
68. Следующие технические требования являются обязательными для виртуальной кассы:
- наличие номера версии программного обеспечения, серийного номера или номера лицензии;
- закрытие доступа к использованию программного обеспечения виртуальной кассы без фискального модуля;
- автоматическая блокировка при попытке использования виртуальных касс несанкционированным способом или при изменении базы данных с помощью внешних программ;
- поддержка считывающего устройства штрих-кода;
- программный пароль, состоящий не менее из 6 символов или иметь более высокий уровень защиты;
- документ, подтверждающий авторское право программного продукта;
- наличие возможностей автоматической настройки времени и даты с использованием UTC +05:00 через Интернет в Республике Таджикистан;
- обеспечение прямой передачей фискальных данных оператору через фискальный модуль;
- обеспечение использования одного фискального модуля только для одной виртуальной кассы;
- использование программных пакетов виртуальной кассы, соответствующих требованиям информационной безопасности и имеющих сертификат соответствия в области информационной безопасности;
- возможность интеграции с программным обеспечением кредитных финансовых организаций для приёма безналичных платежей банковскими платежными картами и другими электронными платежными средствами.
69. Технические требования применяются ко всем видам виртуальных касс.
70. Запрещается использовать виртуальную кассу в следующих случаях:
- при отсутствии его модели в государственном реестре;
- при отсутствии фискального модуля;
- при отсутствии одного или нескольких обязательных требований к реквизитам в распечатанном чеке;
- при отсутствии договора на оказание услуг с оператором;
- при отсутствии сертификата соответствия в области информационной безопасности.
71. Защищённая область памяти (крипто модуль) должна обеспечивать надёжность хранения, а также иметь стойкость к несанкционированному доступу к алгоритму и данным, в том числе временным (оперативным).
72. Операции шифрования данных должны выполняться в оперативном порядке так, чтобы выполнение операций подготовки данным и последующего шифрования не приводили к существенным задержкам времени.
73. На основе электронного обращения ККУ или программного обеспечения виртуальной кассы, регистрируется чек в памяти фискального модуля.
74. Фискальный модуль формирует и хранит в своей памяти «Z–отчёты».
75. При успешной передачи данных:
- формируется уникальный номер фискального модуля;
- зашифрованная информация чека, подписанная с помощью электронной цифровой подписью, передаётся оператору.
76. Первый процесс запуска фискального модуля заключается в следующем:
- генерируется электронная цифровая подпись;
- передаётся открытый ключ оператору.
77. Программа бухгалтерского учёта разрабатывается Оператором, а ее технические требования утверждаются налоговыми органами по представлению Оператора.
10. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
78. Налоговый комитет осуществляет контроль за соблюдением оператором требований настоящего Порядка.
79. В случае непредставления в Налоговый комитет в установленном порядке фискальной информации или представления недостоверной информации, а также за непредставление ответа на направленные оператору заявления, оператор несёт ответственность в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
80. Физические и юридические лица за нарушение настоящего Порядка несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Таджикистан.
Приложение 1-4